Wakacyjna przerwa w nauce to dla studentów okazja żeby dorobić. Czy zatrudnienie studentów to dla pracodawców „tania” siła robocza czy koszty związane ze składkami na ubezpieczenia społeczne?
Wiedza o tym jakie umowy między firmą, a studentem są oskładkowane przydadzą się dwóm stronom. Pracodawcy najchętniej podpisują z żakami umowy cywilnoprawne, czyli umowy zlecenie i umowy o dzieło. Dlaczego? Wyjaśniamy.
Umowa o dzieło
W tym przypadku to bez różnicy czy jesteś studentem czy nie. W Polsce od tego rodzaju umowy nie opłaca się składek na ubezpieczenia społeczne w ZUS. Jest jednak jedno „ale”. Jeśli student wykonuje umowę o dzieło na rzecz firmy, w której pracuje na umowę o pracę, bądź zawrze umowę o dzieło z innym podmiotem niż własny pracodawca, ale wykonuje ją na rzecz swojego pracodawcy, to pracodawca będzie musiał opłacić od umowy o dzieło wszystkie składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne (łącznie ze składkami od wynagrodzenia pracowniczego).
Umowa zlecenie
– Za studenta, który nie ukończył 26 lat nie trzeba opłacać składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, stąd dla pracodawcy umowa w tej formie to ewidentne „oszczędności”. Dla studenta również. W tym układzie żadna ze stron nie ponosi żadnych kosztów, bo taka umowa nie jest obłożona obowiązkowymi składkami w ZUS, pod warunkiem że zatrudniona osoba posiada status studenta przez cały okres trwania umowy zlecenia – Sebastian Szczurek, regionalny rzecznik ZUS województwa opolskiego.
Ze zwolnienia w opłacaniu składek nie korzysta także student, który podpisuje umowę zlecenia z własnym pracodawcą (czyli tam gdzie ma już umowę o pracę). W takim przypadku umowa zlecenia w zakresie ubezpieczeń traktowana jest tak samo jak umowa o pracę. Ta sama zasada dotyczy kiedy student zawrze umowę zlecenia z innym podmiotem niż własny pracodawca i wykonuje ją na rzecz swojego pracodawcy. Pracodawca musi wówczas opłacić od umowy zlecenia wszystkie składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne (podstawę oskładkowania stanowi suma wynagrodzenia z umowy o pracę oraz umowy zlecenia).
Co z chorobowym? Jeśli chodzi o ubezpieczenie chorobowe to przy umowie zlecenie jest ono dobrowolne. Jeśli student zdecyduje, że chce się w ten sposób asekurować, to może samodzielnie zgłosić się do ubezpieczenia chorobowego w ZUS za pośrednictwem zleceniodawcy. Wtedy ma gwarancję, że czas na zwolnieniu lekarskim będzie płatny.
– Umowa zlecenie ze studentem, który ukończył 26 roku życia jest obłożona obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi czyli emerytalnym, rentowym, wypadkowym i składką zdrowotną. Ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne – Sebastian Szczurek, rzecznik prasowy ZUS w Opolu.
Dla przedsiębiorców istotnym kryterium jest status studenta. Zwolnienie z opłacanie składek jest zasadne tylko w przypadku gdy potencjalny pracownik jest przyjęty w poczet studentów. To okres od momentu immatrykulacji czyli przyjęcia w poczet studentów i trwa do dnia złożenia egzaminu dyplomowego bądź skreślenia z listy studentów. Na zwolnienie z opłacania składek nie ma wpływu obywatelstwo ani narodowość. Na przykład studenci cudzoziemcy, którzy nie skończyli 26. lat, też będą zwolnieni z opłacania składek od umowy zlecenia.
Rodzaje ubezpieczeń a pracujący student
| UBEZPIECZENIE | UMOWA O DZIEŁO (student nie zawiera jej z własnym pracodawcą i nie wykonuje umowy na jego rzecz) |
UMOWA ZLECENIA (student nie zawiera jej z własnym pracodawcą i nie wykonuje umowy na jego rzecz oraz nie ukończył 26 lat; |
UMOWA O PRACĘ |
| EMERYTALNE | nie podlega ubezpieczeniu | nie podlega ubezpieczeniu | obowiązkowe |
| RENTOWE | nie podlega ubezpieczeniu | nie podlega ubezpieczeniu | obowiązkowe |
| CHOROBOWE | nie podlega ubezpieczeniu | nie podlega ubezpieczeniu | obowiązkowe |
| WYPADKOWE | nie podlega ubezpieczeniu | nie podlega ubezpieczeniu | obowiązkowe |
| ZDROWOTNE | nie podlega ubezpieczeniu | nie podlega ubezpieczeniu | obowiązkowe |
Umowa o pracę
Podpisanie ze studentem umowy o pracę wiąże się z obowiązkowymi składkami na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe i chorobowe) i nie ma tu znaczenia wiek zatrudnionego. Tak samo jest ze składką na ubezpieczenie zdrowotne. Przedsiębiorca ma obowiązek w ciągu 7 dni od dnia rozpoczęcia pracy zgłosić pracownika w ZUS.
Korzyści z umowy o pracę? Konto emerytalne studenta w ZUS jest zasilane składkami, a wiec zbiera on kapitał, z którego będzie w przyszłości wyliczona emerytura. Ponadto zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych przy zdarzeniach losowych to gwarancja przyznania i wypłaty zasiłku chorobowego, macierzyńskiego czy opiekuńczego. Oprócz tego umowa o pracę to przywileje w postaci prawa do urlopu oraz wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych.
Sprawdź, zweryfikuj, upewnij się
Każdy kto chce sprawdzić czy pracodawca opłaca składki na ubezpieczenia społeczne, może to zrobić na kilka sposobów. Osobiście w placówce ZUS, po weryfikacji tożsamości (niezbędny będzie dowód osobisty lub paszport). Ponadto pisemnie na gotowym formularzu ZUS ZZU, dostępnym na każdej sali obsługi klientów i na stronie internetowej www.zus.pl). Wówczas odpowiedź zostanie przysłana listem. Inną opcją jest skorzystanie z Platformy Usług Elektronicznych ZUS (PUE). Po zalogowaniu się do portalu PUE, w profilu ubezpieczonego, w zakładce „Ubezpieczenia i płatnicy” można sprawdzić, czy pracodawca zgłosił nas do ubezpieczeń. Można także skorzystać
z wideorozmowy z pracownikiem ZUS, czyli e-wizyty.
