Kto pamięta?

10
(fot. Vojtaz)

Pan Wojciech przekazał do tworzącej się Powiatowej Izby Tradycji w Prudniku stary proporzec harcerski. Znak należał do 48. Drużyny Harcerskiej im. Adama Mickiewicza w Prudniku.

Jak na proporzec drużyny jest duży, bo ma wymiary ok. 90 x 90 cm. Z jednej strony znajduje się zmodyfikowany herb Prudnika i nazwa drużyny, a z drugiej uproszczony wizerunek krzyża harcerskiego.

Patron drużyny może wskazywać, że chodzi o drużynę działającą w Liceum Ogólnokształcącym przy ul. Gimnazjalnej, ale to raczej mylne skojarzenie. W czasach świetności Związku Harcerstwa Polskiego w jednej szkole funkcjonowało co najmniej kilka, kilkanaście drużyn i gromad zuchowych, tworzących zwykle na poziomie placówki oświatowej – szczep, który również mógł mieć swojego patrona. Trudno sądzić, żeby pojedyncza drużyna w liceum była wyróżniona tym samym patronem, co szkoła. Chyba, że dotyczy to czasów, kiedy szkoła nie miała jeszcze za patrona polskiego wieszcza.

Okazała jak na drużynę forma wykonania proporca, a także sposób prezentacji herbu miasta, pozwalają na ostrożny wniosek, że może chodzić o dość wczesne lata powojenne. Wskazówką jest biały, państwowy orzeł w herbie miasta, zamiast złotego (żółtego) górnośląskiego. W okresie powojennym, kiedy znak miasta nie był znormalizowany, często twórcy jego nowej, polskiej wersji, zastępowali śląskiego, czarnego orła, białym. Ciekawym przykładem takiej praktyki jest owalny herb Prudnika w Muzeum Ziemi Prudnickiej, na którym czarny orzeł przemalowany został na białego.

Organizatorem harcerstwa w Prudniku był młodzieniec, Zygmunt Nabzdyk, późniejszy, zasłużony dla Diecezji Opolskiej duchowny. W 1947 i 1948 r. odbyły się pierwsze kolonie prudnickich gromad zuchowych w Steblowie koło Krapkowic oraz obozy harcerskie w Pokrzywnej i Marciszowie koło Kamiennej Góry. Dzięki nim młodzi ludzie powoli zapominali o okropnościach niedawno zakończonej wojny. Wiosną 1948 r. w Prudniku z pompą zorganizowano uroczystość poświęcenia sztandaru hufca z wizerunkiem ich patrona – świętego Jerzego, w kościele i na boisku w parku. W wydarzeniu wzięła udział spora delegacja czeskich skautów z Karniowa i Jesenika. Potem prudniccy harcerze odwiedzili kolegów w Czechach.

To były ostatnie miesiące harcerskiej wolności będącej kontynuatorką tradycji przedwojennych i wojennego podziemia. Nadchodziły czasy ciemnego stalinizmu i zakończony fiaskiem dla komunistów proces próby przekształcenia harcerstwa w sowiecką organizację pionierską.

Pierwsza, powojenna Komenda Hufca Związku Harcerstwa Polskiego w Prudniku znajdowała się w okazałej, nieistniejącej dziś kamienicy narożnej na Rynku przy ul. Sobieskiego. Potem skauci przenieśli się do byłej willi fabrykantów i domu pp. Zieghalów, znanej dziś jako restauracja „Parkowa”.

Jeśli ktoś z czytelników posiada informacje na temat 48 Drużyny Harcerskiej imienia Adama Mickiewicza w Prudniku, to prosimy o kontakt. Może ktoś do niej należał? A może zachowały się zdjęcia jej członków? Piszcie! Można też odwiedzić redakcję. Może macie inne pamiątki związane z harcerstwem ziemi prudnickiej?

(fot. Vojtaz)

10 KOMENTARZE

  1. Czy polski poeta pisze „Litwo ojczyzno moja” ? Adam Mickiewicz był Białorusinem, urodził się na Białorusi, mieszkał na Białorusi, pisał o wydarzeniach na Białorusi i na Białorusi jest muzeum Adama Mickiewicza. W tych czasach Białoruś była częścią Litwy. Nie słyszałem aby w Polsce bylo muzeum Adama Mickiewicza.

    • He, he. Wywód dziecka. Synku, idź do szkoły podstawowej, tam się dowiesz, dlaczego Adam Mickiewicz należy do trójki największych, polskich wieszczy narodowych. Acha, i też się dowiesz, że ten Twój „Białorusin z Litwy” nie pisał ani po białorusku, ani litewsku, ani niemiecku, tylko po polsku. A w Turcji nie chciał powołać do życia Legionu Białoruskiego, tylko jakiegoś innego kraju. Ciekawe jakiego…
      Czy polska edukacja spadła już tak nisko, że polonista i historyk nie potrafią wyjaśnić dzieciom i młodzieży, o co chodzi z Litwą w inwokacji Pana Tadeusza? O czym jak piszę, skoro w Polsce rośnie liczba ludzi przekonanych, że Ziemia jest płaska.

      • Jako że w szkole mnie nienauczyli to powiedz mi co to jest „świerzop” – gdzie rośnie i jak wygląda – chętnie bym zobaczył go „na żywo”. Poza tym na stepach Akermańskich poeta nasłuchiwał głosu z Polski czy Litwy ? Jedźmy nikt nie woła …

      • Wędkarzu, w zasadzie szkoda, że Mickiewicz nie pisał po (biało)rusku i litewsku (choć w wersji literackiej go jeszcze nie było). Mielibyśmy dziś wspaniałego poetę trzech narodów i języków. A tak tylko, albo aż, polski i tylko polska literatura.

      • Na Białorusi jest muzeum Adama Mickiewicza w jego rodzinnym domu i to jest oryginalne muzeum. Tak jak 100 km od Prudnika jest oryginalne muzeum Sigmunda Freud-a w jego rodzinnym domu.

        • Folwark Mickiewiczow w Zaosiu kolo Nowogrodka , przypominam Skansen w Bierkowicach , dworek z drewniany kryty slomiana strzecha, typowy „Zascianek”

          • Nowogródek jest na Białorusi i „Zaścianek” to typowe dla Białorusi. W każdym razie ja byłem w tym muzeum i przewodnik pięknie opowiada ale nie radzę wchodzić w dyskusje z kim kolwiek tam bo za stwierdzenie ze Mickiewicz był Polakiem a nie Białorusinem można trafić na spowiedź do lokalnego FSB czy czegoś podobnego.

        • Rozumiem Marianie, że to tam na Białorusi dowiedziałeś się kim NAPRAWDĘ jest Mickiewicz i to tam zostałeś oświecony. Dobrze, dobrze, tylko proszę Cię! Nie jedź do Moskwy, bo przyjdziesz zupełnie odmieniony! 🙂 🙂 🙂

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here