Opolski ZUS porównał liczbę wypłaconych zasiłków pogrzebowych we wrześniu i październiku tego roku, do analogicznego okresu roku ubiegłego. Wzrost w regionie jest wyraźny, bo o 4,4 procent. Jeszcze większy, bo 11-procentowy wzrost wypłaty tego świadczenia ZUS zanotował w skali kraju.
Komu zasiłek przysługuje
Zasiłek pogrzebowy to zwrot poniesionych kosztów pogrzebu. O wypłatę świadczenia mogą się ubiegać nie tylko członkowie rodziny zmarłego, również pracodawcy, dom pomocy społecznej, gmina, powiat, osoba prawna Kościoła lub związku wyznaniowego. Ponadto obca osoba jeżeli wykaże, że poniosła koszty związane z pochówkiem.
– Zwykle o zasiłek wnioskują członkowie rodziny, a za tych uznaje się współmałżonka czyli wdowca lub wdowę, współmałżonka pozostającego w separacji orzeczonej wyrokiem sądu, rodziców, rodzeństwo, dziadków czy wnuki – wyjaśnia Sebastian Szczurek, regionalny rzecznik prasowy ZUS w województwie opolskim.
Ogólnopolskie dane ZUS z września i października tego oraz minionego roku wskazują na 11-procentowy wzrost wypłaconych zasiłków pogrzebowych. Tendencja ta dotyczy kraju ale też województwa opolskiego. Rok temu, we wrześniu i październiku ZUS wypłacił w Polsce 56,3 tys. zasiłków pogrzebowych. W tych samych miesiącach tego roku – już 62,3 tys. Na Opolszczyźnie analogicznie 1536 i 1607, a to wzrost o 4,4 proc.
ZUS w Opolu prognozuje, że ostatecznie w tym roku wypłaci więcej zasiłków pogrzebowych niż ubiegłym roku, kiedy rozpatrzył 8945 spraw. Od stycznia do końca listopada 2020 r. ZUS w regionie zrealizował już 8829 tych świadczeń.
– Wyraźny wzrost wpływu wniosków o wypłatę zasiłku pogrzebowego notujemy w drugiej połowie tego roku. W pierwszym półroczu wypłaciliśmy 4614 zasiłków pogrzebowych. To – nieznacznie – ale jednak mniej w porównaniu do pierwszego półrocza 2019 roku, gdy rozpatrzyliśmy 4680 takich spraw – dodaje Sebastian Szczurek, rzecznik prasowy ZUS w regionie.
Kiedy przysługuje zasiłek pogrzebowy
Zasiłek pogrzebowy przysługuje po śmierci osoby, która była ubezpieczona w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych lub miała między innymi przyznaną emeryturę, rentę bądź emeryturę pomostową. O zasiłek pogrzebowy można również wystąpić po śmierci osoby, która zmarła w czasie pobierania zasiłku chorobowego albo świadczenia rehabilitacyjnego już po ustaniu ubezpieczenia. Również po śmierci osoby, która pobierała świadczenie przedemerytalne czy zasiłek przedemerytalny. Dodatkowo po osobie, która zmarła nie mając przyznanej emerytury lub renty lecz w dniu zgonu spełniała warunki do jej uzyskania. Co istotne dla wnioskodawcy, zasiłek pogrzebowy przysługuje tylko z jednego tytułu.
Wysokość zasiłku
Od 1 marca 2011 roku zasiłek pogrzebowy jest stały, a jego wysokość to 4 tys. zł. Gdy koszty pogrzebu ponosi najbliższy członek rodziny, to niezależnie od faktycznych kwot związanych z pochówkiem, zasiłek będzie wypłacony w wysokości 4 tys. zł.
Jeżeli koszty pogrzebu pokrywa pracodawca zmarłego, dom pomocy społecznej lub gmina to wtedy zasiłek przysługuje w wysokości udokumentowanych kosztów pogrzebu, jednak maksymalnie do kwoty 4 tys. zł. Te same regulacje obowiązują gdy koszty pogrzebu bierze na siebie inna osoba niż członek rodziny. W sytuacji, gdy koszty pogrzebu pokryła więcej niż jedna osoba lub podmiot, to zasiłek pogrzebowy będzie podzielony między te osoby lub podmioty proporcjonalnie do poniesionych kosztów pogrzebu.
Obecnie nie ma aktu prawa, który precyzyjnie i ostatecznie rozstrzyga jakie wydatki należy uznać za koszty pogrzebu, a jakie już nie. Przyjmuje się jednak, że sam pogrzeb to czynności, które trwają od chwili zgonu do pochowania zwłok. Przy wypłacie zasiłku pogrzebowego uwzględnia się poniesione w tym czasie i związane z pochówkiem wydatki.
Jakie dokumenty
Do otrzymania zasiłku pogrzebowego potrzebny jest „Wniosek o zasiłek pogrzebowy Z-12” oraz skrócony odpis aktu zgonu albo odpis zupełny aktu urodzenia dziecka z adnotacją, że dziecko urodziło się martwe. Ponadto oryginały rachunków poniesionych kosztów pogrzebu, a jeżeli oryginały zostały złożone w banku – kopie rachunków potwierdzone przez bank za zgodność z oryginałem, dokumenty potwierdzające pokrewieństwo lub powinowactwo zgłaszającego wniosek z osobą zmarłą (skrócone odpisy aktów stanu cywilnego lub dowód osobisty zawierający wymagane dane), zaświadczenie płatnika składek o podleganiu ubezpieczeniu w dniu śmierci (w przypadku, gdy zmarła osoba ubezpieczona lub członek rodziny osoby ubezpieczonej), nie dotyczy to osób prowadzących działalność na własny rachunek oraz osób z nimi współpracujących.
Jeżeli pogrzeb organizowany był na koszt państwa, organizacji politycznej lub społecznej, wymagane jest zaświadczenie właściwego organu administracji państwowej lub organizacji stwierdzające pokrycie kosztów pogrzebu oraz rachunki kosztów poniesionych przez osobę występującą z wnioskiem o zasiłek pogrzebowy.
Kiedy złożyć wniosek
ZUS będzie mógł wypłacić zasiłek pogrzebowy, jeżeli odpowiednie dokumenty wpłyną do placówki Zakładu w ciągu 12 miesięcy od dnia śmierci osoby, której koszty pogrzebu pokryliśmy. Jeśli wnioskodawca tego nie zrobi do roku – prawo do zasiłku pogrzebowego wygaśnie. Jeżeli zgłoszenie wniosku w tym terminie nie było możliwe z powodu późniejszego odnalezienia zwłok lub zidentyfikowania osoby zmarłej albo z innych przyczyn całkowicie niezależnych od osoby uprawnionej, prawo do zasiłku wygasa po upływie 12 miesięcy od dnia pogrzebu, a dokumentem potwierdzającym te okoliczności jest zaświadczenie policji lub prokuratury, odpis zupełny aktu zgonu lub inny dokument urzędowy potwierdzający przyczyny uniemożliwiające zgłoszenie wniosku.
